Bahar aylarının gelişiyle birlikte 2.000 rakımın üzerindeki yaylalara çıkan küçükbaş hayvan yetiştiricileri, bölgeye özgü çakşır bitkisiyle beslenen hayvanların sütünden özel bir peynir üretiyor. Sedir ve diğer endemik bitkilerle doğal olarak beslenen keçi ve koyunlardan elde edilen sütler, peynir, tereyağı, çökelek ve yoğurt gibi geleneksel ürünlere dönüşüyor.
Çakşır bitkisi ve çakşır mantarı, bölge doğasının önemli bir parçası. Bitkisini hayvanlar severek tüketirken, mantarı da insanlar tarafından sofralara taşınıyor. Özellikle bahar yağmurlarıyla birlikte bolca yetişen çakşır, peynirin tadına da karakteristik bir özellik katıyor.
GELENEKTEN GELECEĞE
UZANAN ÜRETİM…
Amanoslar’da toprak damlı yayla evlerinde yaşayan çobanlar, sabahın erken saatlerinde keçileri sağıyor. Sütler özenle süzüldükten sonra doğal yöntemlerle mayalanıyor, kaya tuzuyla tatlandırılarak kutulara alınıyor. Yoğurtlar, çam ağacından yapılmış yayıklarda ustalıkla işlenirken, buz gibi yayla suyuyla yapılan beyaz tereyağı sofraları süslüyor. Odun ateşinde kaynatılan ayran ise, soğutulup temiz torbalara konularak çökeleğe dönüştürülüyor.
Tüm bu üretim süreci boyunca kadınlar geleneksel yöntemlerle çalışırken, çocuklar ise dijital dünyadan uzak, tahta arabalarla oynuyor, okçuluk yapıyor ve kendi yaptıkları salıncaklarla yayla hayatının keyfini çıkarıyor.
TESCİL İÇİN İLK ADIM…
Hatay Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Ahmet Bağrıyanık, çakşır peynirinin hak ettiği değeri görmesi için çalışmalara başladıklarını belirtti. Bağrıyanık, bu eşsiz lezzetin coğrafi işaret tescili alması adına resmi başvuru sürecini başlatacaklarını açıkladı.
Üreticilere de destek çağrısında bulunan Birlik Başkanı Bağrıyanık, “Çakşır peyniri, Amanoslar’ın bize armağan ettiği özel bir lezzet. Hem bölge ekonomisine katkı sağlayacak hem de Türkiye’nin yöresel ürün haritasında yerini alacak” dedi.
Amanoslar’da Çakşır Peyniri zamanı…
Hatay’ın Hassa ilçesine bağlı Amanos Dağları zirvesinde yetişen çakşır ile yaptığı peyniri lezzetiyle meraklılarının iştahını kabartmaya başladı.
Bahar aylarından itibaren 2.000 rakımın üzerindeki yaylalara çıkan küçükbaş hayvan sahipleri, bölgeye özgü çakşır peyniri üretiyor. Bahar yağmurlarıyla birlikte ortaya çıkan çakşır bitkisi ve çakşır mantarı, yöre halkının ilgisini çeken bu bitkiyi hayvanlar, mantarını ise insanlar severek tüketiyor.
Sedir ve endemik bitkilerle beslenen hayvanlardan elde edilen süt, peynir, tereyağı ve çökelek gibi ürünler şehir merkezinde ile şehir dışından da yoğun talep görüyor. Hassa Amanosları’nda toprak damlı evlerde yaşayan çobanlar, sabahın erken saatlerinde ağıllara inerek keçileri sağıyor. Sütler temiz bezlerde süzüldükten sonra mayalanıyor, kaya tuzu ile ayarlanarak kutulara yerleştiriliyor. Yoğurt, çamdan yapılan yayıklarda ustalıkla yayılıyor. Buz gibi yayla suyuyla elde edilen bembeyaz tereyağı sofralara ulaşıyor. Odun ateşinde kaynatılan ayran, soğutulduktan sonra çökelek yapmak üzere temiz torbalara konulup ağaçlara asılıyor. Anneler bu işlemleri yaparken, dijital dünyadan uzak çocuklar onlara yardım ediyor. Kendi yaptıkları tahta arabalar, okçuluk malzemeleri ve salıncaklarla geleneksel oyunların keyfini çıkarıyorlar.
Hatay Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Ahmet Bağrıyanık, çakşır peynirinin coğrafi işaret tescili alması için çalışma başlatacaklarını ifade etti.
