Nasıl Anlaşılır ve Ne Yapılmalı?
Son dönemde vatandaşlara “e-Devlet”, “SGK”, “Gelir İdaresi” veya diğer resmi kurumlar adına gönderildiği iddia edilen sahte SMS ve e-postaların sayısı hızla artmaktadır. Sahte e- Devlet mesajlarının yanı sıra, vatandaşlara “Adınıza açılmış icra dosyası bulunmaktadır” şeklinde gönderilen aldatıcı SMS’ler de yaygınlaşmıştır.
Bu mesajların ortak amacı, kişileri panikletip paylaşılan bağlantıya tıklamalarını sağlamak, sonrasında ise kimlik bilgileri veya finansal verilerini ele geçirmektir. Dolandırıcılar giderek daha profesyonel yöntemler kullanmakta, hatta bazı durumlarda
mesaj içerikleri ve görselleri resmi uyarılara oldukça benzer şekilde hazırlanabilmektedir.
Bu nedenle, gelen mesajları değerlendirmek için temel kontrol adımlarını bilmek büyük
önem taşır.
Sahte Mesajları Tanımak İçin Kontrol Listesi:
1) Gönderen adresi
- Resmi kurumlar yalnızca *.gov.tr uzantılı e-posta adresleri veya doğrulanmış
başlıklarla SMS gönderir.
- Rastgele numaralardan gelen mesajlar şüphelidir.
- Resmi adli ve icra tebligatları yalnızca Ulusal Tebligat Sistemi (e-Tebligat) üzerinden
ve PTT aracılığıyla yapılır. SMS ile link gönderilmez.
- Gerçek bir icra takibi olması durumunda resmi tebligat yapılır ve süreç e-Devlet’te
doğrudan görüntülenebilir.
2) Kullanılan dil ve ifade biçimi
- Acele ettirme, korkutma, hesap kapatma, ceza veya süre baskısı içeren ifadeler
dolandırıcılık göstergesi olabilir.
3) Bağlantı (link) kontrolü
- Resmi bağlantılar gov.tr uzantısı taşır.
- Benzetilmiş adreslere dikkat edilmelidir. “edevlet-giris.com”, “gov-tr.com” gibi
gov.tr ye benzeyen siteler genellikle dolandırıcılar tarafından kullanılmaktadır.
- Bit.ly gibi kısaltılmış linkler risklidir.
- Mesajlardaki linklere tıklanmamalıdır.
4) Kişisel bilgi talebi
- Devlet kurumları SMS veya e-posta yoluyla kimlik bilgisi, şifre, kart bilgisi,
doğrulama kodu istemez.
5) Beklenmedik bildirimler
- Kişi o anda herhangi bir işlem yapmıyorsa, doğrulama talepleri şüphelidir.
Yanlışlıkla Linke Tıklanırsa Ne Yapılmalı?
- Kredi kartı / banka bilgisi verildiyse banka ile iletişime geçilerek kart geçici olarak
kapatılmalıdır.
- Şifre veya SMS doğrulama kodu paylaşıldıysa hesap şifreleri değiştirilmelidir.
- Cihaza dosya indirildiyse antivirüs taraması yapılmalıdır.
- Mesaj silinmeden önce ekran görüntüsü alınmalıdır.
Aile Bireylerinin Bilgilendirilmesi
Dolandırıcıların sıklıkla hedef aldığı kesimlerden biri de dijital okuryazarlığı daha düşük
kişiler ve yaşlılardır. Onlara şu temel bilgilendirme yeterlidir:
- “Devlet SMS ile link göndermez.”
- “Şüpheli mesaj gelirse kimseye bilgi vermeden önce doğrulama yap.”
Kısa ve net uyarılar genellikle daha etkilidir.
6 Altın Kural
Linke tıklama: Kaynağından emin olana kadar bekle
Göndereni kontrol et: gov.tr olmayan adreslere dikkat
Kişisel bilgi verme: Resmi kurum SMS ile bilgi istemez
Panik yok: Mesajlar genelde korkutma amaçlıdır
Şüpheli mesajı paylaş: Yetkili kaynakla doğrula
Şifreleri koru: 2FA kullanımını ihmal etme
Güveli kalın…
